Ozone đã được thần thánh hóa lên như thế nào?
“Tốt đẹp thì khoe ra, xấu xa đậy lại” đúng là quy chuẩn của vô số website bán hàng. Hầu hết các nhà cung cấp đều khẳng định chắc nịch ozone có khả năng công phá mọi loại hóa chất, thuốc trừ sâu, diệt sạch 100% vi khuẩn, phân hủy các loại hormon tăng trưởng có trong thịt cá, khử độc tố thẩm thấu bên trong thực phẩm,… Với hơn 100 nghìn tấn đến từ 4100 thương hiệu thuốc trừ sâu của Trung Quốc được nhập về Việt Nam mỗi năm, trong đó chứa ít nhất 1600 hóa chất khác nhau, bằng những mỹ từ có cánh, ozone vẫn là giải pháp hoàn hảo diệt trừ tất cả thì quả là quảng cáo trá hình, không có tính thuyết phục.
Lờ đi tác dụng phụ, thổi phồng tác dụng chính, để người dùng ảo tưởng về sức mạnh của ozone mà quên mất rằng công nghệ luôn cần cải tiến, cũng luôn tồn đọng những điểm yếu riêng của nó.
Ozone có phải là “chìa khóa vạn năng” trong khử độc thực phẩm?
- Khi sục khí ozone, không phải tất cả ozone có thể hòa tan vào trong nước, một phần khí ozone sẽ bay vào không khí, loại khí có mùi tanh. Ozone là một loại khí độc với giá trị giới hạn ngưỡng là 0,6ppm, nếu để khí ozone từ máy thoát trực tiếp ra ngoài vượt quá nồng độ cho phép sẽ ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe, gây khô miệng, ho mạnh và làm suy giảm chức năng của phổi.
- Ozone là một khí hoạt động đặc biệt, nó tấn công vào các liên kết đôi của các phân tử hữu cơ rất dễ dàng. Ozone không phân biệt được chất độc hại hay chất bổ dưỡng, một phần chất hữu ích có thể sẽ bị mất đi do tác dụng của ozone.
- Sục ozone khử được một số loại vi khuẩn, hóa chất có trên bề mặt thực phẩm trong nước tinh khiết nhưng không rửa được bẩn trên vỏ rau quả như bùn đất. Ozone cũng không thể khử được các chất độc hại đã thẩm thấu sâu vào trong rau quả hay các hóa chất tăng trọng đã ngấm vào tế bào thịt cá.
- Trong không khí oxy sạch chỉ chiếm 20,9% thể tích khí thường mà chứa đến 70% là khí ni tơ, khi máy sục ozone hoạt động với khí trời sẽ tạo ra NO3 là chủ yếu và kết quả chúng thải ra không khí NO3 đầy độc tính, là chất có khả năng gây ra bệnh ung thư.
Bản chất thật của ozone trong việc tiêu diệt vi khuẩn và loại bỏ thuốc trừ sâu
Về bản chất, ozone không thể khử trùng các bộ phận đã hư thối của thực phẩm nhưng hiệu quả khi loại bỏ các sinh vật, có khả năng giết được bào tử của nấm, vi khuẩn và các chất gây ô nhiễm tồn tại trên các bề mặt ngoài của thực phẩm.
- Mùi ozone không phải là vấn đề đáng lo ngại vì nó dễ dàng cảm nhận được ở nồng độ thấp từ 0,01 đến 0,05 ppm, có nghĩa là mũi thường có khả năng ngửi thấy nó trước khi nó đạt đến mức nguy hiểm.
- Ozone không tan hoàn toàn trong nước, tuy nhiên phần ozone dư trong quá trình sục rửa thực phẩm ở mức rất thấp. Được biết đến là một chất oxy hóa cực kỳ mạnh, tuy nhiên ozone cũng có cấu trúc không bền, nó nhanh chóng phân rã và tái tạo nên oxy tinh khiết, không để lại tồn dư hóa chất độc hại.
- Ozone diệt vi khuẩn nhờ tác dụng oxy hoá làm hỏng màng tế bào của vi khuẩn, bẻ gãy các mối liên kết của ADN, đông vón Protein và các chất mỡ…, nó phá hủy màng tế bào hai lớp lipid của hầu hết các vi khuẩn, virus, tảo, nấm men và nấm mốc.
- Ozone có khả năng tiêu huỷ tác dụng của thuốc bảo vệ thực vật. Tuy nhiên việc tiêu huỷ này nhanh chậm khác nhau tuỳ theo loại thuốc. Báo cáo thử nghiệm của SGS cho thấy máy sục ozone có thể loại bỏ 99,99% tất cả vi khuẩn trong vòng vài giây và 75% thuốc trừ sâu trong vòng vài phút. Để đạt được kết quả tương đương với nồng độ clo tương tự, thực phẩm cần phải được rửa trong 15.000 giây hoặc khoảng bốn giờ, và bên cạnh đó, clo còn để lại các sản phẩm phụ khử trùng hóa học có hại có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người. Như vậy, nếu người dùng hoang mang về hàm lượng cao thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật có trong rau quả, nên sục ozone ít nhất trên từ 15-30 phút trước khi chế biến.
- Do khả năng oxy hóa cao và sự phân hủy thành oxy tinh khiết, không tạo ra các sản phẩm phụ vô hại, ozone làm sạch nước uống, nước dùng sinh hoạt, loại bỏ kim loại nặng hoặc các hóa chất tồn dư trong nước như asen, chì, thủy ngân,… diệt trừ mùi vị clo và mùi lạ trong nước.
Xét về tính chất hai mặt, ozone cũng có cả điểm tốt và điểm xấu. Tuy nhiên, ozone hoàn toàn an toàn và có lợi nếu biết sử dụng đúng cách ở nồng độ tiêu chuẩn cho phép.
